Journalist
Literatuur wordt tweemaal gelezen, journalistiek slechts eenmaal
What’s really going on?
Wat voor mij het allermooiste is aan het vak van journalist?
Op zoek gaan naar het ware verhaal achter wat mensen meemaken. Soms zijn ze in het nieuws (geweest). Vaker blijft hun enerverende geschiedenis verborgen voor de buitenwereld. Tot dat ik er bij betrokken word…
Wat mij ook interesseert: de achtergrond van huidige maatschappelijke ontwikkelingen en trends.
Een greep uit mijn uitpuilende kast met onderwerpen:
- de enorme toename van echtscheiding,
- mensenhandel
- zelfdoding onder jongeren.
- hypes als new age,neurolinguistisch programmeren (NLP), mindfulness
- politiek incorrect gedrag van regeringen op rij ten aanzien van bijvoorbeeld de Indische en Molukse Nederlanders.
Het zijn verhalen (geworden) met een eigen impact. Zowel voor de lezer als de geïnterviewde. Want ook de geïnterviewde krijgt meer inzicht in diens eigen problematiek ).
Soms reikt de impact tot in het hart van de Tweede Kamer. Bijvoorbeeld over de stagnerende uitkeringen van Indische verzetsstrijders en oorlogsveteranen. Ik kreeg brieven van Kamerleden die ontzet waren over wat er aan informatie was achtergehouden toen ze mijn artikel onder ogen kregen. (Zij hebben nooit bevrijding gekend’ ND 29-12-1995).
Nota bene: het achterhouden van informatie was toen ook al een veelbesproken thema!
Werkervaring en persoonlijke ontwikkeling
Van al die gesprekken, voorbereidings- en onderzoekstrajecten heb ik ongelofelijk veel geleerd. Dat blijft deel uitmaken van mijn werkervaring en ontwikkeling (die nooit stopt):
- Omdat ik me verantwoordelijk voel voor wat ik schrijf over wie.
- Omdat ik heel zorgvuldig moet checken of de feiten echt wel kloppen.
- Omdat ik er voor moet waken dat er geen belangenverstrengeling plaatsvindt.
- Omdat ik iemands privacy te respecteren heb binnen de grenzen van de ethiek van dit vak.
- Omdat ik altijd keuzes moet maken in wat ik wel en niet vertel.
- Omdat ik me bewust ben dat de insteek die ik kies zomaar het oordeel van mijn lezer kan beïnvloeden.
Ik houd me daarom aan de journalistieke ethische regels/code van de Raad voor Journalistiek. Voor het bijblijven in mijn vak ben ik tevens lid van de Auteursbond, afdeling Journalistiek. En voor mijn journalistieke werk hanteer ik de leveringsvoorwaarden voor journalisten.
Met lieslaarzen de modder in
Soms klim ik het podium op om aandacht te vragen voor een goede zaak (de Indische Kwestie bijvoorbeeld). Soms ga ik op onderzoek uit om misstanden aan de kaak te stellen. Maar meestal ga ik met lieslaarzen de modder in. Benieuwd naar wat er gebeurt ‘in het veld’.
Toen de eerste golf van corona voorbij was, heb ik een domineesechtpaar geïnterviewd voor Elisabeth Magazine. De vrouw – een zeer actieve koordirigente – was kortgeleden thuisgekomen nadat ze negen maanden op intensive care had gelegen. Binnen twee dagen na de eerste ziekte verschijnselen werd ze door de ambulance opgehaald, maar zelfs dát wist ze niet meer.
Een enerverende ontmoeting. Ik observeer, registreer, luister, vraag door:
- Hoe kijken zij en haar echtgenoot terug op wat er is gebeurd?
- Wat voor gevolgen heeft deze traumatische gebeurtenis voor haar en haar echtgenoot gehad?
- En hoe kijken ze samen naar de toekomst?
En daarna begint voor mij thuis in mijn torenkamer het proces van wikken en wegen.
- Voor wie schrijf ik dit verhaal.
- Wat is de kernboodschap die ik ze mee moet geven.
- Wat zijn precies de feiten?
- Met welk verhaal daaromheen bezorg ik dat mijn lezers kippenvel?
- Wie kan dit verhaal bevestigen of weerleggen?
- In welke volgorde presenteer ik mijn materiaal?
- Doe ik alle betrokken partijen recht?
- Is de toon die ik aansla en mijn woordkeuze passend bij het onderwerp en de lezers?
En zo kan ik nog wel een poosje doorgaan. Bekijk het definitieve verhaal van Hans en Jenny van Ark | Elisabeth magazine
Wat ik echter vaak genoeg ervaar is dat het verhaal zichzelf schrijft. Op zoek naar de clou, naar het buskruit: na enig schuiven vallen de puzzelstukjes altijd in elkaar.
Elise is een vrouw met een warm en spontaan temperament, intelligent en creatief. Een ontmoeting met haar is altijd een avontuur. Elise weet zich in gesproken woord en in geschreven tekst haarscherp uit te drukken
Artikel of reportage nodig?
Stop hier met verder zoeken. Laat mij met je meedenken en jouw verhaal of boodschap vleugels geven! Pak hier meteen de afslag:
Mijn 7 beloftes
♥ Belofte 1: Ik ben voor alles geïnteresseerd in jou (en in je klanten) en in de vraag achter jouw vraag
♥ Belofte 2: Ik serveer je bij onze kennismaking geen taaie marketingkoekjes uit de oude doos
♥ Belofte 3: Ik bied je vers en origineel gedachtegoed dat helemaal van deze tijd is
♥ Belofte 4: Ik trakteer je met plezier op mix van mijn kennis, ervaring, creativiteit en fascinatie
♥ Belofte 5: Ik trek alles uit de kast om jouw project het beste te geven van mezelf en wat ik in huis heb
♥ Belofte 6: Ik kom mijn afspraken na en meld me op tijd bij onvoorziene omstandigheden
♥ Belofte 7: Ik stort je investering terug voor dat deel van het werk waarover je ontevreden blijft na alternatieve voorstellen.
Kleurrijke ont-moetingen die de verbeelding prikkelen
Kleurrijke ontmoetingen met mensen die uit tegenslag goud hebben gesponnen… Die hebben mij als journalist blijvend geïnspireerd. Voor mijn eigen werk en leven. En voor mijn boeken. Bijvoorbeeld over bekende Nederlanders die mij ná de kennismakingsontmoeting voor een artikel hun levensverhaal toevertrouwden:
- meervoudig paralympisch snowboadkampioen Bibian Mentel
- en voormalig tv- en radiopresentatrice Julia Samuel.
Stuk voor stuk boeiende trajecten van vele maanden luisteren, inleven en doorvragen:
Wat doe je als je Bibian Mentel heet en op het punt staat mee te doen aan de Olympische Spelen in Canada en je krijgt te horen dat je een zeldzame vorm van botkanker hebt waartegen geen chemokuren bestaan? Wat doe je als je moet kiezen tussen je been laten amputeren of niets doen en afwachten… Wat doe je om ondanks alles jouw lievelingsport onderdeel te maken van de Paralympics?
Wat is je beweegreden als je Julia Samuel heet en je op een dag besluit om je luxe leven van de tv- en radiowereld de rug toe te keren? Waarom ga je in Afrika aan het werk onder de allerarmsten en kanslozen die als ratten sterven aan malaria, terwijl je zelf ernstig ziek bent?
Artikelen
Lees meer…
Blogs & nieuws
Lees meer…
Het oor van je hart te luisteren leggen
Als je vrij zou zijn om te kiezen…
Het motregent. Amsterdam ligt er triest en verlaten bij. De coronamaatregelen zijn net weer aangescherpt. Slechts een enkele toerist-met-koffer kruist mijn route naar het pand van Scharlakenkoord op de Wallen. Het schiet door me heen dat corona ook het leven van prostituees op z’n kop gezet moet hebben; eigenlijk niet eerder aan gedacht.
Scharlaken Koord
Ik ontmoet Alessandra (niet haar echte naam) in het gezelschap van maatschappelijk werkster Elseline van Bemmel van Scharlaken Koord, onderdeel van stichting THDV (Tot Heil des Volks) . Ze zit al aan tafel als ik binnenkom. Haar zwarte haar opgestoken, daaronder een lief gezicht, zonder opsmuk. Wat mij direct treft zijn haar levendige, donkere ogen die kracht en moed uitstralen. Ogen die van alles hebben gezien; ogen waaruit ook naarmate ons gesprek vordert het verdriet tevoorschijn springt.
Bewonderenswaardig dat deze vrouw bereid is haar verhaal te delen: waarom en hoe zij in het sekswerk terecht is gekomen en wat dat betekent voor haar zelfbeeld, haar kijk op vrijheid en vrij-zijn. Alessandra is echter Spaanstalig – ik niet; we gebruiken Engels als voertaal. Dat maakt een gesprek als dit er niet makkelijker op, maar Elseline spreekt goed Spaans, dus ondanks de taalbarrière wordt het een ontmoeting in een open sfeer, op basis van wederzijds respect en vertrouwen.
Benieuwd hoe dit verhaal verder gaat? ‘Ik heb deze keuze in vrijheid gemaakt, maar vrij ben ik niet’ – Magazine OnderWeg (onderwegonline.nl)
Elise is een betrokken journalist op wie ik met plezier meermaals een beroep heb gedaan voor diverse media waarvoor ik in de loop der jaren verantwoordelijk was. Elise is veelzijdig, sterk invoelend ook, en altijd bereid en in staat zichzelf weer te corrigeren wanneer haar enthousiasme haar iets te veel op sleeptouw heeft genomen. Prettig om mee te werken, omdat Elise zich stipt houdt aan deadlines, zelfs vaak nog eerder aanlevert ook en uitstekend communiceert/ruggespraak pleegt tijdens het proces van interviewen en uitwerken.
Nader onderzoek nodig?
Je bent iets op het spoor dat interessant genoeg is om voor het voetlicht te brengen… Wat houdt je nog tegen om er nu eindelijk eens werk van te gaan maken?
Wat is onderzoeksjournalistiek?
Er is onderscheid te maken in drie soorten, maar die kunnen elkaar ook best overlappen:
1. Opsporende onderzoeksjournalistiek: gericht op het opsporen van overtredingen van wetten, regels of fatsoensnormen, door overheid, bedrijven, organisaties of individuele personen.
2. Controlerende onderzoeksjournalistiek: gericht op de toetsing van beleid of het functioneren van overheid, bedrijven en andere organisaties, inclusief het blootleggen van onbedoelde of ongewenste (neven)effecten.
3. Signalerende onderzoeksjournalistiek: onderzoek gericht op het opsporen van maatschappelijk relevante veranderingen in de samenleving, zoals sociale, economische, politieke en culturele trends.
De vorm dient altijd een doel
Kritische en diepgravende journalistieke arbeid brengt aan het licht wat verborgen is (of wordt gehouden).
Onderzoeksjournalistiek
- geeft ook stem aan een minderheidsgroep die niet gehoord wordt.
- legt achtergronden en trends bloot in geschiedenis, cultuur en maatschappij.
- ontzenuwt nepnieuws en halve waarheden op basis van niet gecheckte feiten.
Interessante vraag in dit verband: wat verwacht jij van mij als je mij inhuurt als onderzoeksjournalist?