Start van een veertig-dagentocht door de woestijn
Op Aswoensdag start de 40-dagentijd, het markeert de lijdenstijd voor Pasen, feitelijk 45 dagen voor 1e Paasdag. Deze dag heeft een eigen Leesmenu voor de Psalmen van Mijn getijdengebed .
Dat is de dag waarop wij als mensen tegenover God erkent dat wij van nature zondig zijn. Dat we vanuit het perspectief van onszelf de Almachtige God, Schepper van hemel en aarde niet onder ogen kunnen komen. Althans: niet zonder het offer van Jezus Christus voor jouw zonden.
Op Aswoensdag verootmoedigen gelovigen zich voor God. Met bidden en vasten. En een open hart voor de nood van de ander in wie Jezus Christus ons opzoekt. Het verlangen om zich te bekeren.
Rouwmoedig zijn
Benedictus gebruikt in zijn Regel voor Monniken graag het woord ‘rouwmoedig’. Van Dale zet het weg als een verouderd woord voor ergens berouw over hebben of voelen, maar zelf vind ik het een mooi woord voor de afdeling Vergeetwoorden van de Taalstaat. Het legt in één adem die dieper liggende laag van de geesteshouding bloot waarin berouw het hart beroert en zacht maakt: namelijk de moed om jezelf, je daden en beweegredenen kritisch tegen het licht te houden.
Wélk licht? Dat is natuurlijk ook nog iets om op te kauwen. Is het de set van normen en waarden van de wereld waarvan ik op dit moment deel uitmaak? Of is het de Bron van Licht ‘in wiens Licht wij het licht zien’?
Als ik me laat leiden door wat mijn omgeving van mij verwacht of verlangt, word ik een speelbal van de groepsnorm: dit of dat kun je niet maken, en ga je daar tegenin, dan zou je daar wel eens berouw van kunnen krijgen. Voeg ik me bij een nieuwe gemeenschap met andere waarden, dan word ik wellicht aangemoedigd door te gaan op de ingeslagen weg…
Bij God ben ik echter veilig: Hij verandert niet van systeem, niet van waarden en normen, want die vloeien voort uit Wie Hijzelf is: de Bron van Licht. Van Liefde. Van Leven. Allemaal begrippen die ik met een hoofdletter schrijf, omdat ze in Hem hun oorsprong en bestemming vinden.
Heb ik de moed om te rouwen over alles waarin ik Hem niet heb erkend als de Eerste, de Enige, de Ware God, en mijn naaste lief te hebben en te dienen zoals ik mezelf ook het liefste behandel en behandeld zou zien? Als het hartelijke en volmondige antwoord ‘ja’ is, ben ik ook van harte bereid mij te bekeren.
Maar….wat is ‘zich bekeren’ nou echt?
Letterlijk betekent bekering: zich omkeren, zich plaatsen voor God, opnieuw gaan leven in verbondenheid met Hem. En ook: naar mijn medemens (mijn naaste) toegaan om je met hen te laten verzoenen.
Door berouw te tonen en mij te bekeren zuiver ik als gelovige mijn hart van rottigheid. Het vormt de aanloop naar verzoening. Met Hem, maar daarmee onlosmakelijk ook met wie ik in ongewenste spanning verkeer.
Waarom verzoening?
God heeft de mensen op deze wereld zo lief gehad, dat Hij al onze schuld op zijn eigen Zoon heeft gelegd. Jezus Christus getuigt daarvan in eigen persoon en zijn discipel Johannes heeft het opgetekend. Lees het in hoofdstuk 3:16-19 in het Evangelie volgens Johannes. Je kunt de Bijbel lezen via https://www.debijbel.nl of via de Bijbel-app van YouVersion of Olive Tree.
Is het moeilijk?
Ja en nee. Als ik God en mijn medemens niet als relevant beschouw, lukt het sowieso niet. Maar wanneer het hart verlangt God te zoeken, begint ook het verlangen naar heelheid te groeien.
De eerste stap is gezet.
Hoe dan verder?
Ik begin eenvoudig weg met bidden. God komt daarin Zelf naar mij toe. Ook wanneer ik in de Bijbel ga lezen. Als ik het moeilijk vind te begrijpen wat ik leest, is dat niet erg. De Bijbel is ook het meest mysterieuze en wonderlijke boek.
Ik mag God om inzicht vragen, om hulp van Zijn Heilige Geest. De vorm en inhoud van de getijdengebeden helpen me daarbij. Daarnaast bid ik ook altijd met mijn eigen woorden . Hij kijkt dieper in mijn hart dan ikzelf kan en voor mogelijk houd.
Niet alleen bidden, maar ook vasten?
Daarnaast is er de weg van het vasten. Vasten opent nieuwe ruimte in hart, hoofd en ziel. Neurowetenschappers hebben vastgesteld dat vasten ook een positieve uitwerking hebben op het brein: een verheldering van denken. Het lichaam krijgt de gelegenheid zich te ontdoen van alle ballast van overvloedige en overbodige zaken die het belasten in plaats van voeden.
Maar laat dát niet het doel van mijn vasten zijn: ik richt me op God die mij in deze periode van versobering en afzien van luxueuze genoegens in alles zal voorzien wat ik nodig heb, de komende veertig dagen. Vasten hoeft ook niet (per se) te betekenen dat ik me totaal onthoud van voedsel en drank: onthouding van luxe, genot, smartphone-verslavingen bij een sober gebruik van noodzakelijk levensonderhoud is ook een vorm van vasten, die aangenaam is in Gods ogen.
In de 40-dagentijd * ga ik, naar het voorbeeld van Jezus zelf, met vele andere gelovigen veertig dagen mijn eigen woestijn tegemoet. Veertig dagen van voorbereiding op en toeleven naar het aankomende lijden van Jezus, maar boven alles naar Zijn glorieuze overwinning op de Dood. En op de definitieve onttroning van hem die al het goede en mooie van Gods schepping heeft weggeroofd tot eer en verheerlijking van zijn eigen, vervloekte naam en status: Satan.
Veertig dagen in kleur en geur
De liturgische kleur voor deze woestijntocht naar binnen is paars en de heilige geuren die deze tocht vergezellen zijn de essentiële oliën van wierook, waarlangs mijn gebeden omhoog stijgen voor het Aangezicht van de Eeuwige en van hysop (naar Psalm 51/4:
‘Ontzondig mij met hysop, en mijn ziel’
———————————————— 0 —————————————————-
*) Tot aan Pasen duurt de 40 dagen-periode eigenlijk 46 dagen, maar de zon- (en persoonlijke feest)dagen, worden niet meegerekend in de vastentijd. In navolging van Gods gebod aan de Israelieten dat zij op sabbat en feestdagen juist niet mocht vasten!